Kuchnia jest pomieszczeniem, w którym wykonuje się większość prac domowych. Służy nie tylko do przygotowywania posiłków, ale też do ich spożywania oraz do wielu innych zajęć. Dlatego dobry projekt kuchni powinien uwzględniać wszystkie potrzeby i preferencje domowników, łącząc w sobie funkcjonalność wnętrza, z jego estetyką i atrakcyjnym designem.
Najważniejsze aspekty projektowania kuchni
Kupujesz lub remontujesz dom czy mieszkanie i zastanawiasz się, jak zaprojektować kuchnię, aby spełniała Twoje oczekiwania? Z pewnością pierwszymi krokami będą realna ocena sytuacji oraz określenie potrzeb i dostępnych możliwości. Największym wyzwaniem zazwyczaj jest architektura. Wnętrza kuchenne mają nie tylko zróżnicowaną wielkość, ale też układ i proporcje. Najtrudniej zaprojektować funkcjonalne wyposażenie wąskiej i długiej kuchni lub też małego pomieszczenia, w którym najważniejsze ściany są zajęte przez okna i drzwi. Każdy projekt na wstępie powinien uwzględniać:
- wielkość i układ pomieszczenia,
- nietypowe rozwiązania architektoniczne takie jak wnęki, wysokie okna czy instalacje,
- naturalne oświetlenie wnętrza,
- potrzeby i oczekiwania użytkowników – np. niezbędny sprzęt AGD, przewaga szafek z szufladami, oświetlenie punktowe, strefa jadalna, kolorystyka aranżacji itp.,
- możliwości techniczne budynku,
- budżet.
Każdy z wymienionych czynników ma znaczenie dla wyboru rodzaju mebli, układu szafek, stylu zabudowy czy organizacji systemu oświetlenia.
Czym jest funkcjonalność kuchni?
Dobry projekt kuchni powinien przede wszystkim uwzględniać jej funkcjonalność. Z pewnością większość osób przygotowujących w domu posiłki miała okazję spotkać się sytuacją, w której oczyszczenie, mycie, przetworzenie, a następnie obróbka termiczna i przygotowanie potrawy do podania wymagały przejścia wielu metrów.
Funkcjonalna kuchnia to taka, w której każda czynność jest wykonywana w sąsiedztwie poprzedniej i nie wymaga długiego przechodzenia od jednego blatu do innego czy od zlewozmywaka do pieca. Inną zaletą takiego rozwiązania jest też znacznie łatwiejsze utrzymanie czystości, gdyż woda z umytych produktów nie zalewa podłogi podczas ich przenoszenia do garnka ustawionego na płycie grzewczej. Sposobem na osiągniecie tego efektu jest stworzenie tzw. trójkąta roboczego. Opiera się on na określonym układzie stref kuchni oraz odstępach między nimi. Optymalne odległości to:
- 120-210 cm od lodówki do zlewozmywaka,
- 120-210 cm od zlewozmywaka do kuchenki,
- 120- 270 cm od lodówki do kuchenki.
Strefy w kuchni
Jedną z zasad stosowanych przez architektów wnętrz przy projektowaniu kuchni jest wyznaczenie pięciu stref o konkretnym przeznaczeniu. To właśnie takie rozwiązanie sprzyja utrzymaniu czystości i komfortu, o którym wspomniano wyżej. Standardowo projekt kuchni powinien uwzględniać:
- strefę przygotowywania – powinna on być umieszczona w samym centrum zespołu szafek i elementów wyposażenia, a w zabudowie narożnej – najlepiej w samym narożniku, wymaga przygotowania sporego blatu oraz szafki z koszami na odpadki,
- strefę zmywania – w tradycyjnej kuchni warto ją umieścić po lewej stronie blatu, uwzględniając w niej zlewozmywak, ociekacz na naczynia i sztućce, a jeśli przewiduje ją wyposażenie – również zmywarkę pod blatem w strefie przygotowania,
- strefę obróbki termicznej – ulokowaną symetrycznie do strefy zmywania, po drugiej stronie blatu roboczego i obejmująca kuchnię lub płytę grzewczą, oraz urządzenia AGD takie jak kuchenka mikrofalowa czy wbudowany piekarnik,
- strefę przechowywania – ulokowaną na lewo od zmywalni, przeznaczona do gromadzenia naczyń, garnków i akcesoriów kuchennych,
- strefę zapasów – najmniejszą i ulokowaną na zewnątrz ciągu mebli kuchennych.
Przedstawiony schemat jest rozwiązaniem do dużych kuchni lub do wnętrz o regularnych proporcjach i narożnej zabudowie. W małych lub w wąskich wnętrzach jest konieczne łączenie tych stref ze sobą np. poprzez przygotowanie jednego zestawu szafek na akcesoria i zapasy czy też wbudowanie sprzętu AGD pod blat roboczy. Stosowanym przez projektantów rozwiązaniem jest też utworzenie tzw. ciągu technologicznego. Jest to zestaw kolejnych elementów od lodówki, przez blat i zlew, po kuchenkę, które sprzyjają standardowo wykonywanym czynnościom.
Kuchnia lewo- i prawostronna
Problemem, który może się pojawić podczas projektowania kuchni, jest takie jej urządzenie, które zapewni komfort korzystania osobom leworęcznym. Ponieważ stanowią one 15% naszego społeczeństwa, jest to kwestia warta uwagi. Warto również wiedzieć jak zaprojektować kuchnię o konkretnym układzie okien i drzwi lub z instalacjami poprowadzonymi tak, że wymuszają określone ustawienie szafek i sprzętu.
Podobne rozwiązania można spotkać w blokach z wielkiej płyty, w których mieszkania na piętrze były własnym lustrzanym odbiciem. To sprawia, że kuchnie są w nich również symetryczne. Zarówno projekt kuchni dla osób leworęcznych, jak i „odwróconej” wymaga zmiany sposobu myślenia. Pozwala jednak na stosowanie tych samych rozwiązań aranżacyjnych.
Jak funkcjonalnie zaprojektować kuchnie o niewielkich wymiarach?
Jeśli zastanawiasz się, od czego zacząć projekt kuchni, wymiary pomieszczenia z pewnością będą miały istotne znaczenie. W niewielkich wnętrzach, typowych dla bloków z wielkiej płyty wymienione wyżej strefy nie pomieszczą się. Dlatego jest konieczne poszukiwanie kompromisów, dzięki którym niektóre funkcje będą połączone.
Do takich rozwiązań zalicza się np. zabudowa pod sufit, która umożliwia znaczne zwiększenie pojemności szafek umieszczonych w tej samej przestrzeni. Wysokie szafki wiszące pozwalają na rezygnację z tych stojących, co z kolei stwarza miejsce dla urządzeń AGD. Innym rozwiązaniem jest rezygnacja z tradycyjnej kuchni, którą zastąpią płyta indukcyjna oraz wbudowany w szafkę piekarnik. Ten drugi może być umieszczony na znacznej wysokości, dzięki czemu wygospodaruje się miejsce na kolejną szafkę stojącą.
Innowacyjne i sprytne rozwiązania aranżacyjne
Aby funkcjonalnie zaprojektować kuchnie o małych rozmiarach, warto wykorzystywać różne innowacyjne rozwiązania. Do tych ciekawszych zaliczają się:
- opuszczane blaty i siedziska montowane do ściany,
- wykorzystanie urządzeń AGD typu 2w1,
- ruchoma szafka z dodatkowym blatem roboczym,
- dodatkowy blat wysuwany spod blatu stałego,
- wspomniana już zabudowa pod sufit,
- zastąpienie cokołów w dolnych szafkach szufladami,
- półki ścienne, szyny i relingi.
Cennym rozwiązaniem w małych kuchniach jest perfekcyjna organizacja wnętrza szafek i szuflad. Specjalne koszyki, szafki typu cargo, organizery, druciane półki na drzwiczkach szafek narożnych pozwolą na zmieszczenie w nich znacznie większej liczby przedmiotów. Nie można też zapominać o jasnych kolorach i optymalnej ilości detali w wystroju.
Otwarta mała kuchnia
Duże możliwości aranżacji stwarza projekt kuchni otwartej. Dzięki połączeniu z salonem można w niej wykorzystać przestrzeń wspólną do ustawienia wyspy kuchennej. To również doskonałe miejsce na szafkę z blatem, wyposażoną w szereg szuflad i półek. Od strony jadalni czy salonu może oferować wolną przestrzeń na prasę lub specjalne półeczki do przechowywania wina. Mała kuchnia połączona z salonem jest lepiej oświetlona i nie stwarza klaustrofobicznego wrażenia. Można ją też optycznie powiększyć, łącząc kolorystycznie czy wzorniczo elementy wykończenia oby wnętrz.
Wzornictwo i styl
Funkcjonalność nie jest jedyną cechą, jaka powinna być uwzględniona podczas wykonywania projektu kuchni. Dla wielu osób to miejsce jest przysłowiowym sercem domu, dlatego lubią w nim spędzać czas, spożywać rodzinne posiłki czy delektować się filiżanką kawy po pracy. Aby otoczenie sprzyjało takim zajęciom, warto zadbać w nim o odpowiednią atmosferę. Możliwości, jakie stwarza bardzo bogata oferta mebli na wymiar, sprzętów, materiałów i artykułów dekoracyjnych, pozwalają na urządzenie pomieszczenia w dowolnym stylu.
Jednak nie powinien on być przypadkowy. W małych kuchniach lepiej prezentują się jasne kolory. Zbyt intensywne barwy mogą niepotrzebnie pobudzać. Kuchnia w ciemnych barwach jest przytłaczająca i nie sprawia wrażenia higienicznej. Dlatego może zniechęcać do spożywania w niej posiłków. Rozwiązaniem tego problemu jest dodanie jasnych akcentów.